ابزارهای استراتژی معماری
- تحلیل SWOT
- BSC (Balanced Scorecard)
- تحلیل PESTEL (Political, Economic, Social, Technological, Environmental, Legal)
انواع استراتژی
- استراتژی سطح کلان (Corporate Strategy): بر تعیین مسیر کلی سازمان تمرکز دارد.
- استراتژی سطح کسب و کار (Business Strategy): چگونگی رقابت با دیگر بازیگران بازار را مشخص می‌کند.
- استراتژی سطح عملکردی (Functional Strategy): بر بهینه‌سازی عملکردهای خاص سازمان مانند بازاریابی، مالی و منابع انسانی تمرکز دارد.
متدهای طراحی استراتژی
- برنامه‌ریزی استراتژیک سنتی
- مدل سناریو: بررسی چندین سناریوی محتمل و آماده‌سازی برای هر کدام.
- مدل توانمندی‌های پویا: تمرکز بر توانمندی‌ها و ظرفیت‌های سازمان برای انطباق سریع با تغییرات.
چگونگی پیاده‌سازی مدیریت استراتژی
پیاده‌سازی مدیریت استراتژی نیازمند ترکیبی از تحلیل دقیق، برنامه‌ریزی منسجم و اجرای هماهنگ است. سازمان‌ها باید مطمئن شوند که تمامی سطوح مدیریتی و عملیاتی با اهداف و برنامه‌های استراتژیک همسو هستند و ابزارهای لازم برای پیگیری و ارزیابی مستمر عملکرد در دسترس قرار دارد.
مدیریت استراتژی را قبل و بعد از کدام تمرینات باید اجرا کرد؟
مدیریت استراتژی باید پیش از هرگونه تمرینات اجرایی (مانند توسعه محصول یا خدمات جدید، ورود به بازارهای جدید و غیره) انجام شود تا سازمان بتواند از منابع خود به طور بهینه استفاده کند و از مخاطرات احتمالی جلوگیری کند. همچنین، پس از انجام تمرینات اجرایی، مدیریت استراتژی باید با ارزیابی نتایج، اطمینان حاصل کند که اهداف تعیین شده تحقق یافته و در صورت نیاز، استراتژی‌ها اصلاح شوند.
یک نمونه واقعی
برای اینکه یک نمونه عملیاتی واقعی از مدیریت استراتژی در ITIL4 را بررسی کنیم، فرض کنید که یک شرکت بزرگ فناوری اطلاعات به نام "Tech Solutions" در حال توسعه و پیاده‌سازی یک سرویس ابری جدید برای مشتریان خود است. این شرکت قصد دارد تا با استفاده از ITIL4، مدیریت استراتژی خود را بهینه‌سازی کند تا بتواند در بازار رقابتی سرویس‌های ابری عملکرد بهتری داشته باشد.
مرحله 1: تحلیل محیطی
شرکت "Tech Solutions" با انجام تحلیل SWOT متوجه می‌شود که:
- نقاط قوت: دارای تیم فنی قوی و زیرساخت‌های پیشرفته است.
- نقاط ضعف: در حوزه بازاریابی سرویس‌های ابری تجربه کمتری دارد.
- فرصت‌ها: افزایش تقاضا برای سرویس‌های ابری به دلیل دورکاری گسترده.
- تهدیدها: رقابت شدید از سوی شرکت‌های بزرگی مثل AWS و Microsoft Azure
همچنین، با تحلیل PESTEL، شرکت به این نتیجه می‌رسد که تغییرات قوانین حریم خصوصی در مناطق مختلف می‌تواند بر ارائه خدمات آنها تأثیر بگذارد.
مرحله 2: تعیین اهداف استراتژیک
با توجه به تحلیل‌های انجام‌شده، شرکت تصمیم می‌گیرد که اهداف زیر را به عنوان اهداف استراتژیک خود تعیین کند:
- افزایش سهم بازار سرویس‌های ابری تا 15% در سه سال آینده.
- توسعه قابلیت‌های امنیتی و حریم خصوصی برای مطابقت با قوانین جدید.
- بهبود آگاهی برند از طریق کمپین‌های بازاریابی هدفمند.
مرحله 3: تدوین استراتژی
برای دستیابی به اهداف، شرکت "Tech Solutions" استراتژی‌های زیر را تدوین می‌کند:
- استراتژی توسعه محصول: ارتقای امنیت سرویس ابری با استفاده از آخرین تکنولوژی‌های رمزنگاری.
- استراتژی بازاریابی: ایجاد کمپین‌های تبلیغاتی ویژه برای صنایع خاص مانند سلامت و مالی.
- استراتژی شراکت: ایجاد همکاری‌های استراتژیک با شرکت‌های محلی در مناطق مختلف برای افزایش نفوذ بازار.
مرحله 4: پیاده‌سازی استراتژی
شرکت برنامه‌های اجرایی خود را برای پیاده‌سازی استراتژی‌ها تنظیم می‌کند:
- استخدام متخصصان بازاریابی با تجربه در سرویس‌های ابری.
- تخصیص بودجه برای تحقیق و توسعه در زمینه امنیت سایبری.
- ایجاد واحدهای محلی بازاریابی و فروش در کشورهای هدف.
مرحله 5: ارزیابی و بازبینی
پس از یک سال، شرکت "Tech Solutions" نتایج استراتژی‌های خود را مورد بررسی قرار می‌دهد:
- افزایش سهم بازار: سهم بازار به 10% افزایش یافته، اما هنوز به هدف 15% نرسیده‌اند.
- بهبود امنیت: توانسته‌اند گواهینامه‌های معتبر امنیتی را کسب کنند و با قوانین جدید مطابقت داشته باشند.
- افزایش آگاهی برند: کمپین‌های بازاریابی در برخی مناطق موفق بوده‌اند، اما نیاز به بهبود دارند.
شرکت با بررسی این نتایج، تصمیم می‌گیرد که استراتژی بازاریابی خود را بیشتر به سمت تمرکز بر صنایع خاص و بازارهای نوظهور هدایت کند و در عین حال، سرمایه‌گذاری بیشتری در زمینه آموزش تیم‌های فروش و بازاریابی انجام دهد.
این نمونه نشان می‌دهد که چگونه یک شرکت می‌تواند با استفاده از مدیریت استراتژی در ITIL4، نه تنها اهداف بلندمدت خود را تعیین کند، بلکه در مسیر دستیابی به آنها با ارزیابی و بازبینی مداوم، پیشرفت خود را بهبود بخشد و به چالش‌های جدید پاسخ دهد.
