در ۲۰۲۳، مؤسسه AXELOS مسیر جدیدی را معرفی کرد: ITIL 4 Practice Manager (PM). اما چرا؟ چون سازمان‌ها به متخصصانی نیاز دارند که نه‌فقط تئوری ITIL را بدانند، بلکه بتوانند آن را در عمل اجرا کنند!
PM مخصوص کسانی است که می‌خواهند مهارت‌های اجرایی خود را در ITSM تقویت کنند. این مسیر شامل ۵ ماژول کلیدی است:
🔹 Monitor, Support and Fulfil – هنر نظارت، پشتیبانی و پاسخگویی به نیازهای IT
🔹 Plan, Implement and Control – مدیریت برنامه‌ریزی، پیاده‌سازی و کنترل خدمات
🔹 Collaborate, Assure and Improve – همکاری، تضمین کیفیت و بهبود مستمر
🔹 Business Relationship Management – مدیریت ارتباطات تجاری
🔹 IT Asset Management – کنترل و مدیریت دارایی‌های فناوری اطلاعات
برای دریافت مدرک ITIL 4 Practice Manager، علاوه بر این ۵ ماژول، باید ماژول Create, Deliver and Support (CDS) را نیز بگذرانید. اگر به دنبال تخصص عملی، اجرای فرآیندهای ITIL و بهبود عملکرد IT در سازمان‌ها هستید، PM مسیر شماست!
چرا مسیر ITIL 4 Practice Manager (PM) اضافه شده است؟
✅ تمرکز بر مهارت‌های عملیاتی:
PM برای مدیران IT و تیم‌هایی مناسب است که درگیر مدیریت فرآیندهای روزانه ITSM هستند، مانند مدیریت رخدادها، تغییرات، درخواست‌ها و عملیات فناوری اطلاعات.
✅ جایگزین سطح Intermediate در ITIL v3:
در نسخه قبلی ITIL، مسیرهای تخصصی مثل Capability و Lifecycle وجود داشت که در ITIL 4 با Practice Manager جایگزین شده‌اند.
✅ ارتقاء مهارت بدون نیاز به مدیریت استراتژیک:
اگر فردی نیاز به دانش عملی در ITIL دارد ولی نمی‌خواهد در سطح استراتژیک و Master کار کند، PM مسیر مناسبی است.
✅ مسیر رشد برای متخصصان ITIL Practices:
PM برای افرادی طراحی شده که می‌خواهند روی بهینه‌سازی و اجرای بهترین شیوه‌های ITIL در عملیات IT تمرکز کنند، بدون اینکه وارد تصمیم‌گیری‌های کلان شوند.
ITIL 4 Practice Manager (PM) چیست؟
ITIL 4 Practice Manager (PM) یک مسیر جدید است که بین سطح Foundation و Managing Professional (MP) / Strategic Leader (SL) قرار می‌گیرد. این مسیر به متخصصانی که روی مدیریت فرآیندها و فعالیت‌های عملیاتی تمرکز دارند، امکان می‌دهد تا مجموعه‌ای از پراکتیس‌های ITIL را به‌صورت تخصصی یاد بگیرند.
| مسیر | سطح | تعداد آزمون‌ها | مناسب برای |
|---|---|---|---|
| ITIL 4 Foundation | مقدماتی | ۱ | تازه‌کارها در ITIL |
| ITIL 4 Practice Manager (PM) | متوسط | ۵ (۴ آزمون پراکتیس + DPI) | مدیران عملیات و فرآیندها |
| ITIL 4 Managing Professional (MP) | پیشرفته | ۴ (MP کامل) | متخصصان خدمات IT |
| ITIL 4 Strategic Leader (SL) | پیشرفته | ۲ (SL کامل) | مدیران ارشد IT |
| ITIL 4 Master | حرفه‌ای | بدون آزمون (ارائه پروژه و مصاحبه) | رهبران استراتژیک IT |
مسیر رسیدن به مدرک ITIL 4 Practice Manager (PM)
- ITIL 4 Foundation
- قبولی در چهار ماژول پراکتیس ITIL (Practice Areas)
- قبولی در آزمون Direct, Plan & Improve (DPI)
✅ با تکمیل این مراحل، مدرک ITIL 4 Practice Manager (PM) را دریافت می‌کنید.
✅ PM یک مسیر جایگزین برای MP نیست اما برخی ماژول‌های آن می‌توانند در MP هم استفاده شوند.
✅ مسیر PM برای متخصصان عملیاتی ارزشمند است ولی برای رسیدن به ITIL Master کافی نیست.
آیا PM میانبری برای Master است؟
🔸 خیر، مسیر PM یک مسیر مستقل است و مستقیماً به ITIL Master منتهی نمی‌شود.
🔸 اگر هدف شما Master باشد، همچنان باید مسیر MP یا SL را طی کنید.
نتیجه: اگر روی مدیریت پراکتیس‌های ITIL تمرکز دارید، مسیر PM مناسب است. اما اگر قصد رسیدن به ITIL Master را دارید، باید مسیر MP یا SL را بگذرانید.
مدرک ITIL 4 Practice Manager (PM) چه ارزشی دارد؟
مدرک PM ارزشمند است، اما بستگی به هدف شغلی شما دارد. این مدرک برای مدیریت عملیات و اجرای فرآیندهای ITSM طراحی شده است، اما مسیر مستقیم به ITIL Master نیست.
✅ تخصص در مدیریت فرآیندهای ITIL: روی بهبود عملیات IT، اجرای بهترین شیوه‌ها و مدیریت پراکتیس‌های ITSM تمرکز دارد.
✅ مناسب برای مدیران عملیات و تکنیکال: اگر در حوزه Service Management، Help Desk، IT Support یا IT Operations فعالیت دارید، این مدرک برای شما مفید است.
✅ امتیاز برای تمدید سایر مدارک ITIL: می‌تواند برای Continuing Professional Development (CPD) استفاده شود.
✅ مکمل مسیر MP و SL: اگر قصد ادامه به MP یا SL را دارید، برخی از ماژول‌های PM (مثل DPI) در آن مسیرها معتبر هستند.
محدودیت‌های PM
❌ مسیر مستقیم به ITIL Master نیست: گذراندن PM به‌تنهایی شما را به سطح استادی نمی‌رساند.
❌ کمتر مورد توجه مدیران ارشد و استراتژیک است: بیشتر برای نقش‌های عملیاتی و اجرایی مناسب است، نه برای تصمیم‌گیری‌های کلان IT.
❌ به اندازه MP و SL در بازار کار پرتقاضا نیست: مدرک MP یا SL برای مشاغل مدیریتی و استراتژیک اعتبار بیشتری دارند.
در نتیجه:
اگر تمرکز شما روی اجرای فرآیندهای ITIL و مدیریت عملیات ITSM است، PM ارزشمند است.
اما اگر می‌خواهید به سطوح بالای مدیریت IT یا ITIL Master برسید، MP یا SL انتخاب بهتری است.
مسیر ITIL Practice Manager (PM) به‌تنهایی شما را به سطح ITIL Master نمی‌رساند، زیرا هدف آن متفاوت است.
تفاوت‌های PM و MP در مسیر ITIL Master:
| مسیر | شامل چه ماژول‌هایی است؟ | منجر به ITIL Master می‌شود؟ |
|---|---|---|
| Managing Professional (MP) | ۴ ماژول اصلی: CDS, DSV, HVIT, DPI | ✅ بله |
| Practice Manager (PM) | ۴ ماژول پراکتیس + DPI | ❌ نه |
چرا PM مستقیماً به Master نمی‌رسد؟
1️⃣ PM روی مدیریت عملیات تمرکز دارد، نه استراتژی کلان IT.
2️⃣ ماژول‌های MP شامل بخش‌های استراتژیک و اجرایی ITSM است، که برای Master ضروری‌اند.
3️⃣ ITIL Master نیاز به درک جامعی از Value Streams و Delivery دارد که در مسیر MP ارائه می‌شود.
