مراحل حل مشکل با استفاده از نمودار استخوان ماهی
- تجزیه و تحلیل علل ریشه‌ای:
- پس از تکمیل نمودار استخوان ماهی، هر یک از علل زیرمجموعه را بررسی کنید.
- با استفاده از روش‌های تجزیه و تحلیل (مانند 5 چرا یا نمودار پارتو)، علل ریشه‌ای را شناسایی کنید.
- اولویت‌بندی علل:
- بر اساس شدت تأثیر و احتمال وقوع، علل را اولویت‌بندی کنید.
- عواملی که بیشترین تأثیر را دارند و به راحتی قابل اصلاح هستند، باید در اولویت قرار گیرند.
- تدوین برنامه عمل:
- برای هر علت ریشه‌ای، یک برنامه عمل تدوین کنید. این برنامه باید شامل موارد زیر باشد:
- هدف: چه هدفی را می‌خواهید با حل این مشکل دستیابید.
- اقدامات: اقداماتی که برای حل مشکل انجام خواهید داد.
- مسئول: فرد یا تیمی که مسئول اجرای هر اقدام است.
- زمان‌بندی: مدت زمان مورد نیاز برای اجرای هر اقدام.
- برای هر علت ریشه‌ای، یک برنامه عمل تدوین کنید. این برنامه باید شامل موارد زیر باشد:
- اجرا و پیگیری:
- اقدامات برنامه‌ریزی شده را اجرا کنید.
- پیشرفت را پیگیری کنید و اطمینان حاصل کنید که هر اقدام به درستی انجام می‌شود.
- ارزیابی و بررسی نتایج:
- پس از اجرای اقدامات، نتایج را ارزیابی کنید.
- بررسی کنید که آیا مشکل به طور مؤثر حل شده است یا خیر.
- در صورت نیاز، تنظیمات لازم را انجام دهید.
- مستندسازی و یادگیری:
- تجربیات و نتایج به دست آمده را مستند کنید.
- درس‌های آموخته شده را با تیم به اشتراک بگذارید تا از بروز مشکلات مشابه در آینده جلوگیری شود.
مثال عملی:
فرض کنید مشکل شما "نقص در خدمات پشتیبانی IT" است:
- تجزیه و تحلیل علل:
- بررسی کنید که آیا آموزش کارکنان کافی بوده یا خیر. آیا نیاز به بهبود فرآیندهای پشتیبانی وجود دارد؟
- اولویت‌بندی:
- اگر "عدم آموزش کارکنان" بیشترین تأثیر را دارد، آن را به عنوان اولویت اول انتخاب کنید.
- تدوین برنامه عمل:
- هدف: بهبود کیفیت خدمات پشتیبانی.
- اقدامات: برگزاری دوره‌های آموزشی برای کارکنان.
- مسئول: مدیر منابع انسانی.
- زمان‌بندی: دو ماه.
- اجرا و پیگیری:
- دوره‌های آموزشی را برنامه‌ریزی و اجرا کنید و پیشرفت را بررسی کنید.
- ارزیابی و بررسی نتایج:
- پس از برگزاری دوره‌های آموزشی، نظرسنجی‌هایی از کارکنان و مشتریان انجام دهید تا کیفیت خدمات را ارزیابی کنید.
- مستندسازی و یادگیری:
- تمام مراحل و نتایج را مستند کنید و بهترین شیوه‌ها را برای آموزش‌های آینده ذخیره کنید.
با دنبال کردن این مراحل، می‌توانید به‌طور سیستماتیک مشکلات را شناسایی کرده و راه‌حل‌های مؤثری برای آنها پیدا کنید.
نمودار استخوان ماهی (نمودار ایشیکاوا) در زمینه فناوری اطلاعات (IT) به‌ویژه برای تحلیل مشکلات، شناسایی علل ریشه‌ای و بهبود کیفیت خدمات کاربرد دارد. در زیر نحوه استفاده از این نمودار در IT به همراه یک مثال توضیح داده شده است.
ادامه مطلب در صفحه بعدی...
