در هر سازمانی، دهها پروژه، صدها تصمیم و هزاران اقدام روزانه در جریان است.اما سؤال کلیدی این است: چه کسی تصمیم میگیرد این همه تلاش واقعاً در مسیر درست حرکت میکند یا نه؟در ITIL4، پاسخ روشن است: حاکمیت (Governance).حاکمیت همان مغز راهبردی سازمان است که مسیر را تعیین میکند، اولویتها را میچیند و حتی تعریف «ارزش» را بازنویسی میکند.بدون آن، مدیریت شبیه کشتیای است که با تمام توان پارو میزند، اما ممکن است به ساحل اشتباهی برسد. در چارچوب ITIL4 و همچنین در ادبیات مدیریت سازمانی، حاکمیت (Governance) هم یک مفهوم است و هم یک ساختار که شامل مجموعهای از افراد، فرایندها و تصمیمات میشود. 1. تعریف حاکمیت (Governance) حاکمیت یعنی چارچوب کلی هدایت، نظارت و کنترل یک سازمان که اطمینان میدهد تمام فعالیتها، تصمیمها و منابع در راستای اهداف، استراتژیها و الزامات ذینفعان حرکت میکنند. در ITIL4، حاکمیت بخشی از مدل سیستم ارزش خدمات (SVS) است و سه کار کلیدی دارد: 2. «کیست»؟ — چه کسانی در نقش حاکمیت عمل میکنند؟ 3. تفاوت حاکمیت با مدیریت (Management) حاکمیت مدیریت «چه باید بشود» را تعیین میکند «چگونه انجام شود» را مشخص و اجرا میکند نگاه کلان و استراتژیک نگاه اجرایی و عملیاتی تعیین ارزشها و اولویتها اجرای تصمیمات حاکمیت معماری و سیاستگذاری عملیات روزمره نقشها و افراد در حاکمیت این جدول نقشها و افراد حاضر در حاکمیت (Governance) را به سبک ITIL4 و مدیریت سازمانی هست تا مشخص شود چه کسانی معمولاً در این ساختار حضور دارند و نقش هر یک چیست. نقش / جایگاه افراد یا واحدهای معمول وظایف اصلی در حاکمیت افق تصمیمگیری هیئتمدیره (Board of Directors) اعضای منتخب سهامداران، رئیس هیئت تعیین استراتژی کلان، تصویب سیاستها، پایش عملکرد کلی بلندمدت (۳ تا ۵ سال یا بیشتر) کمیته راهبری (Steering Committee) مدیران ارشد (C-Level)، مدیر پروژههای کلیدی جهتدهی به پروژهها، اولویتبندی منابع، حل تعارضات راهبردی میانمدت (۱ تا ۳ سال) مدیرعامل و مدیران ارشد (Executive Management) CEO، CFO، CIO، COO و مشابه اجرای سیاستهای هیئتمدیره، تصمیمگیری راهبردی عملیاتی میانمدت تا کوتاهمدت کمیته ریسک و انطباق (Risk & Compliance Committee) مدیر ریسک، مدیر امنیت اطلاعات، مشاور حقوقی اطمینان از انطباق با قوانین و استانداردها، مدیریت ریسک سازمانی مستمر / بسته به رویداد کمیته نوآوری و تحول (Innovation Committee) مدیر نوآوری، مدیر محصول، مدیر فناوری هدایت تغییرات فناورانه، شناسایی فرصتهای جدید میانمدت مالک ارزش (Value Owner) مدیر محصول، مالک سرویس (Service Owner) تعریف و پایش شاخصهای ارزش، اطمینان از تحقق آن کوتاهمدت تا میانمدت نهادهای نظارتی بیرونی رگولاتورها، حسابرسان مستقل، سازمانهای بازرسی ارزیابی انطباق و شفافیت، ارائه گزارش به ذینفعان دورهای یا موردی وظایف کلیدی نقشهای حاضر در حاکمیت وظایف کلیدی هر نقش در ساختار حاکمیت (Governance) بر اساس رویکرد ITIL4 در جدول زیر مشخص شده. نقش / جایگاه وظایف کلیدی خروجی مورد انتظار هیئتمدیره (Board of Directors) – تعیین استراتژی کلان سازمان– تصویب سیاستهای اصلی و بودجههای کلان– پایش عملکرد کلی سازمان و انطباق با اهداف استراتژی مصوب، سیاستهای کلان، گزارش عملکرد سالانه کمیته راهبری (Steering Committee) – اولویتبندی پروژهها و برنامهها– تخصیص منابع کلیدی– حل تعارضات بین واحدها– پایش پیشرفت پروژهها نسبت به اهداف فهرست اولویتهای پروژه، تصمیمات تخصیص منابع، گزارش پیشرفت مدیرعامل و مدیران ارشد (Executive Management) – اجرای تصمیمات هیئتمدیره– تبدیل استراتژی به برنامه عملیاتی– مدیریت ریسکهای کلان– هماهنگی بین بخشها برنامه عملیاتی، بودجه اجرایی، گزارش عملکرد کمیته ریسک و انطباق (Risk & Compliance Committee) – شناسایی و ارزیابی ریسکها– پایش انطباق با قوانین، استانداردها و سیاستهای داخلی– پیشنهاد اقدامات اصلاحی گزارش ارزیابی ریسک، گزارش انطباق، برنامه کنترل ریسک کمیته نوآوری و تحول (Innovation Committee) – شناسایی فرصتهای نوآوری– پیشنهاد راهکارهای فناورانه جدید– هدایت پروژههای تحول دیجیتال نقشه راه نوآوری، پیشنهاد تغییرات فناورانه، گزارش اثربخشی نوآوری مالک ارزش (Value Owner) – تعریف معیارهای ارزش برای سرویس […]